Profilaktyka nowotworowa odgrywa kluczową rolę w ochronie zdrowia kobiet. Mammografia i cytologia to dwa podstawowe badania przesiewowe, które pozwalają na wczesne wykrycie raka piersi oraz raka szyjki macicy – chorób, które w początkowym stadium mogą przebiegać bezobjawowo. Regularne wykonywanie tych badań znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie i pełny powrót do zdrowia.
Mammografia
Promowanie profilaktyki chorób odbywa się na całym świecie za pomocą tzw. wstążek świadomości. Wstążka świadomości raka piersi ma kolor różowy.
Program profilaktyczny jest kierowany do kobiet w wieku 45-74 lata. W jego ramach co dwa lata kobieta może wykonać profilaktyczną mammografię. Kobiety obciążone czynnikami ryzyka, mogą wykonać badanie co 12 miesięcy. Na badanie nie jest potrzebne skierowanie. Mammografia jest wykonywana w pracowniach stacjonarnych i mammobusach.
Dlaczego rak piersi jest tak groźny?
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Odpowiada za prawie 24% wszystkich zachorowań wśród nowotworów i jest przyczyną niemal 15% wszystkich zgonów kobiet z powodu nowotworów złośliwych. W początkowym okresie nie daje on żadnych objawów, ale wcześnie wykryty jest uleczalny. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety poddawały się regularnym badaniom mammograficznym, które pozwalają wykryć nawet najmniejsze zmiany.
Czynniki ryzyka
Spośród wielu czynników rakotwórczych coraz częściej wskazuje się na uwarunkowania genetyczne. W Polsce około 10% przypadków raka piersi występuje u kobiet z mutacją w obrębie genów, najczęściej w BRCA 1. Ponadto ryzyko zachorowania znacznie wzrasta po 50 r. ż. Co nie oznacza jednak, że młode kobiety nie chorują.
Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi?
- Samobadanie piersi. Powinno się je wykonywać regularnie, raz w miesiącu, dzięki czemu wyczuje się ewentualną różnicę między badaniami. Zawsze od 3 do 5 dni po miesiączce.
- Mammografia. W czasie badania mammograficznego wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi. Dawka promieniowania jest niska, zbliżona do otrzymywanej np. podczas prześwietlenia zęba. Badanie może pokazać zmiany, które nie są wyczuwalne przez badanie palpacyjne.
Bezpłatna Telefoniczna Informacja Pacjenta 800 190 590.
Czynna przez całą dobę, we wszystkie dni tygodnia.
Cytologia
Promowanie profilaktyki chorób odbywa się na całym świecie za pomocą tzw. wstążek świadomości. Wstążka świadomości raka szyjki macicy ma kolor turkusowo-biały.
Program profilaktyki raka szyjki macicy jest kierowany do kobiet w wieku 25-64 lata. W jego ramach co trzy lata kobieta może bezpłatnie wykonać cytologię. Kobiety obciążone czynnikami ryzyka (zakażone wirusem HIV lub HPV, przyjmujące leki immunosupresyjne) mogą wykonać badanie co 12 miesięcy. Na badanie nie jest potrzebne skierowanie. Wystarczy się zgłosić do poradni ginekologiczno-położniczej, która ma umowę z NFZ.
Dlaczego rak szyjki macicy jest tak groźny?
Polska ma jeden z najwyższych wskaźników zachorowalności i umieralności na raka szyjki macicy w Europie. Co roku w Polsce z powodu raka szyjki macicy umiera ponad 1,5 tysiąca kobiet! Rak szyjki macicy rozwija się latami. W początkowym okresie nie daje wyraźnych objawów, przez co często wykrywany jest zbyt późno.
Czynniki ryzyka
Nowotwór szyjki macicy jest wywoływany przez HPV - wirusa brodawczaka ludzkiego o wysokim potencjale rakotwórczym. Wirus jest przenoszony drogą płciową.
Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy?
Szczepienie przeciwko HPV. Najskuteczniejszym sposobem, by uniknąć zakażenia HPV, jest szczepienie przeciwko temu wirusowi. Przyjęcie szczepionki zmniejsza ryzyko zachorowania aż o 70%. Cytologia. Badanie jest bezbolesne i bezpieczne. W jego trakcie z szyjki macicy pobierany jest za pomocą szczoteczki cytologicznej materiał do oceny mikroskopowej w laboratorium. Tylko cytologia wykrywa raka szyjki macicy nawet we wczesnej fazie.
Bezpłatna Telefoniczna Informacja Pacjenta 800 190 590.
Czynna przez całą dobę, we wszystkie dni tygodnia.
